İki önemli seyahatnamenin İtalyanca çevirisi tek kitapta

[İki önemli seyahatnamenin İtalyanca çevirisi tek kitapta] Battista [Jean-Baptiste] Tavernier, Relatione del Serraglio Interiore, & Esteriore del Gran Signore. Descritta in Lingua Francese da Gio: Battista Tavernier Baronne d’Avbonne; e Tradotta in Italiano da Gio. Lveti Sacerdote Francese; Nella quale si contengono le ricchezze, gli ordini, & il modo di viuere di quelli, che habitano nel Serraglio, con gl’esercitij de’ Cortegiani, e Seruitori del Gran Signore, & insieme la descrizione de’ Cortili, e degli Appartamenti, e specialmente del Diuano. Aggiontaui la descrizione di Costantinopoli, li Costumi, La Religione, e la Politica de’ Turchi, Per Giosesso Longhi, Bologna, MDCLXXXX [1690]. [3-] 349, [22] s, 15.5 x 8 cm, ceylan derisi cildinde. Fransızca’dan İtalyanca’ya çeviren: Giovanni Lvetti. Kitabın ilk 228 sayfası Tavernier’in orijinali Nouvelle Relation de l’Interieur du Serrail du Grand Seigneur, Contenant Plusieurs Singularitez Qui Jusqu’icy N’ont Point Este Mises en Lumiere (Paris, 1675) başlığı ile basılan eserinin İtalyanca tercümesidir. Kitabın bundan sonraki bölümü ise (s 229-349) Du Loir’in Les Voyages du Sieur Du Loir, Contenus en Plusieurs Lettres écrites du Leuant, auvec Plusieurs Particularitez quie n’ont Point Encore esté Remarquées Touchant la Grece, & la Domination du Grand Seigneur, la Religion & les Moeurs de ses Sujets başlıklı kitabının (Paris, 1654) Notizie del Serraglio Cavate dalli Viaggi del Sig. de Loir Francese, con vu’ampia Descrittione della città di Costantinopoli, & alcune curiose note intorno alla Scienzei Religione, & alli Costumi de’Turchi başlığı verilerek yapılan kısmî İtalyanca tercümesidir. Tavernier, İstanbul’a ilk olarak 1631 kışında geldi ve bir yıl kaldı. Tavernier’in payitahttaki bu bir yılı, İstanbul’un kapıkulu eylemlerine sahne olduğu, sarayı basan azgın zorbaların veziriazamı parçaladıkları, “Padişaha sözümüz vardır!” bağırışlarıyla, IV. Murad’ı ayak divanına çıkarttıkları kritik bir evreye rastlar. Tam altı kez Doğu yolculuğuna çıkan, iki kez de İstanbul’a gelen Tavernier’in basılan ilk eseri müzayedeye sunulan kitaptır. Tavernier’in anlatısında Divan-ı Hümayun, arz odası, saray hastanesi, küçük ahırlar, mutfaklar, hadımağaların ve içoğlanlarının koğuşları, hamamlar, hazine dairesi, kiler, doğancıbaşının koğuşu, hasoda, harem dairesi ve hasbahçe hakkında çok ayrıntılı bilgi vardır. Tavernier, anlatılarını, Topkapı Sarayı’nda içoğlanlığı yapmış iki kişiden dinlediklerine dayandırmıştır: Sarayda elli yıldan fazla içoğlanlığı yapıp hazinedarbaşılığa kadar yükseldikten sonra, gözden düşerek Bursa’ya sürgün edilip oradan Hindistan’a kaçtığını söyleyen Sicilyalı bir devşirme ile yine sarayda on beş yıl içoğlanlığı yapmış bir Parisli... Ama herhalde eski içoğlanlarından dinlediklerinin yeterli olmayacağı düşüncesiyle, Fransa elçisi Marcheville’in, İstanbul’da huzura kabulü sırasında maiyetine katılarak saraya girmiş ve saraydaki yaşamı gözlemleyebilmiştir. Kitabın ikinci bölümü, Kasım 1639’dan Şubat 1641’e kadar İstanbul'da kalan ve 17. yüzyıl gezginleri arasında İstanbul kenti, saray adetleri hakkında en iyi bilgiyi verdiği söylenen Fransız Du Loir’in seyahatnamesidir. Tavernier: Blackmer 1630, Atabey 1199 (Fransızca baskılar); Du Loir: Blackmer 511, Atabey 373