Xavier Hommaire de Hell [Ignace Xavier Morand], Travels in the Steppes of the Caspian Sea, the Crimea, the Caucasus. With Additions from Various Sources. &c. Chapman and Hall, London, MDCCCXLVII [1847] (1. İngilizce baskı). viii, 436 s, 23 x 15 cm, yayıncısının bez cildinde.
Fransız mühendis, coğrafyacı ve gezgin. Xavier Hommaire de Hell’in (1812-1848) orijinali Fransızca olarak 3 cilt metin ve 1 atlas cildinden oluşan seyahatnamesinin (Les Steppes de la Mer Caspienne, la Caucase, la Crimée et la Russie Méridionale, Paris, 1843-1845) İngilizce baskısı. Kısa süren ve sürekli hastalıklarla geçen hayatına rağmen, Osmanlı İmparatorluğu, Rusya’nın güneyi ve İran ile ilgili bilimsel araştırmalara öncülük etmiştir. Bir çok hükümet bakanlıkları, Doğal Tarih Müzesi ve Deniz Kuvvetleri tarafından görevlendirilen yazar Hommaire, Türkiye’ye ulaşır ulaşmaz Boğazlarda ve Karadeniz’de yapılan ticaret üzerine raporlar yazmaya başlar. Varna ve Samsun’da Fransız Konsoloslukları kuran Hommaire, Türk hükümeti adına da bir takım çalışmalarda bulunur. İstanbul’da da bir süre kalan Hommaire buradan ayrılarak Odessa’ya gitmesinin asıl nedeni olarak Kırım ve Yeni Rusya’yı jeolojik açıdan incelemek olduğunu ve belki de Boğazlar Sorununun çözümü ile ilgili olarak geriye pozitif bir takım gözlemlerle dönebileceğini belirtir. Fakat böyle bir plan ile yolu koyulmasına rağmen sonradan kendi belirlediği limitlerin de dışına çıkarak bir anda Danube ve Hazar Denizi arasında kalan ve Kafkas’lara kadar uzanan bölgeyi de bu araştırmalarına dahil ederek Rusya’nın Güneyinde yaklaşık olarak 5 sene kalır. Bölgeyi kimi zaman yaya olarak kimi zaman da at üzerinde kat ederek nehirlerin izlediği yolu keşfe çıkar ve Rusya’nın Karadeniz’e olan kıyısını da bir uçtan diğerine gezerek araştırmalarına dahil eder. Bunlara ilave olarak Rus Hükümeti tarafından özel olarak bilimsel ve endüstriyel bir takım araştırmalar için görevlendirilmiş, bütün bu seyahatleri süresince korunmuş ve kendisine destek sağlanmıştır. Yerel yönetimlerce sağlanan bu koruma neticesinde en özel bilgilere kolaylıkla ulaşma imkanı bulmuştur. Bütün bu zorluklara karşın eşinin de yolculuklarında kendisine refakat ettiğini ve Fransa’daki edebi çalışmalarında yardımcı olduğunu belirten yazar, seyahatlerini içeren bu kitabın tüm betimsel bölümlerinin de yine eşine ait olduğunu bizlere anlatmaktadır.
Atabey 584