Osmanlı'nın Etnik Yapısı

Fanny Janet (Sandison) Lady Blunt, The People of Turkey Twenty Years' Residence among Bulgarians, Greeks, Albanians, Turks, and Armenians. By a consul's daughter and wife. Edited by Stanley Lane Poole, John Murray, London 1878 (1. baskı). 2 cilt: xxxi, 288, 32 [yayıncı katalogu] s; x, 352 s, 21 x 13.5 cm, yayıncısının desenli bez ciltlerinde.
Tarabya doğumlu kadın yazarın Osmanlı halkları üzerine nadir eseri... Dönemin İngiliz elçilik mensuplarından birinin kızı olarak Tarabya’da doğduktan sonra Osmanlı topraklarında altmış yıl ikamet eden Fanny Janet Blunt’un (1839-1926) bu eseri, Osmanlı toplumsal yaşamını, nüfus bileşimini, imparatorluğun idarî, iktisadi ve folklorik özelliklerini birinci elden aktaran bir kaynaktır. O dönemde, Avrupa kamuoyunda oldukça ateşli bir biçimde tartışılmakta olan Doğu Sorunu’nun ve Osmanlı İmparatorluğundaki azınlıklar meselesinin o günlerin sıcaklığı içinde kavranabilmesi için büyük önem taşımaktadır. Eser dört bölümden oluşmaktadır. 1. bölümde, Rumeli ve Anadolu topraklarında yaşayan Bulgarlar, Rumlar, Arnavutlar, Türkler, Ermeniler, Yahudiler, Tatarlar, Çingeneler ve Çerkezler, yayıldıkları coğrafya, sosyal yaşamları ve ulusal karakteristikleri ile tek tek tanıtılır. 2. bölüm imparatorluktaki arazi dağılımı ve yerleşim meselelerine ayrılmıştır. 3. bölümde imparatorlukta yaşayan tüm milletlerin giyim, evlenme, doğum ve cenaze gibi gelenek ve görenekleri konu edilir. 4. bölümde bu milletlerin eğitimleri, dinleri, çeşitli inançları ve aralarındaki dinî hoşgörü havası örneklerle anlatılır. Eser, Anadolu’daki misyoner faaliyetleri hakkında da ilginç gözlemler aktarmaktadır. Kitabın editörlüğünü ünlü oryantalist Stanley Lane-Poole yapmıştır. Atabey 120, Blackmer 155 [London, 1878 baskısı]
Kitabın Harper & Brothers tarafından Harper’s Franklin Square Library dizisinde çıkan başka bir baskısı daha vardır (New York, tarihsiz [c 1878]). Rusça baskısı St. Petersburg’da 1879’da basılmıştır.
Yazarın My Reminiscenses (London, 1918) başlıklı bir kitabı daha vardır.