Çok Nadir Bir İstanbul Ve İzmir Seyahatnamesi

[E. C. C.] Baillie, A Sail to Smyrna, or, an Englishwoman's Journal: Including Impressions of Constantinople, a Visit to a Turkish Harem, and a Railway Journey to Ephesus, Longmans, Green, and Co, London, 1873. iv, 353, [2] s, 6 gravür, 18.5 x 12 cm, bez cildinde. Mrs. Baillie 1871’de İstanbul ve İzmir’e bir yolculuk yaptı. İki hafta kaldığı İstanbul’a ait izlenimleri son derece detaylı ve canlıdır. Bizzat Baillie’nin elinde çıkan gravürler gezdiği yerlerden görüntüler içerir. Onyedi bölümden oluşan kitabın sekiz bölümü İstanbul’a, iki bölümü ise İzmir’e ayrılmıştır. Baillie, sadece kendi gördüklerini yazmaya gayret etmiş, seyahanamesini büyük bir itina ile günü gününe aldığı notlara dayanarak meydana getirmiştir. Kapalıçarşı’yı, dükkanlardaki pazarlık yöntemlerini, yürümeyi eziyete dönüşüren kötü kaldırımları, köpekleri, fayton, tahtırevan, kayık ve Şirket-i Hayriye buharlıları gibi ulaşım araçlarını yazar. Abdullah Biraderler’in müşterilerle dolu olan fotoğrafhanesini gezer, Galata Kulesi’nden görülen muhteşem manzaranın loş ve kaygan merdivenleri tırmanırken çektiği zahmete değdiğini yazar, Mevlevi dervişlerin sema gösterisini iki farklı yerde izler. Moşe isimli Yahudi rehberin önderliğinde şehrin neredeyse tamamını gezer. 1 yıl önceki büyük Péra yangınının harap ettiği yerlerden geçer, Cuma tatilini Kağıthane’yi gezerek geçirmek üzere bölgeye akın eden kalabalığı anlatır, burada dondurma, ayran ve şerbet içer. Tadı ülkesinin kahvesinden çok farklı olan Türk kahvesini hiç beğenmez, dönemin süpermarketi Péra’daki Bon Marche mağazasında herşeyin bulunabildiğini ama fiyatların pahalı olduğunu belirtir. Yazar bir tanıdığı vasıtasıyla gerçekleşen bir Paşa’nın haremine yaptığı sonu bir ziyafetle taçlanan ziyareti de uzun uzun anlatır. İzmir’e ayrılan bölümler de oldukça ilginçtir. Dar sokaklara yayılan çarşıda gelip geçen develere yol vermek için dükkana girmesi gerekir. İzmir’den Efes’e yapılan tren yolculuğunda bindikleri vagonlar İngiltere’nin 1. sınıf vagonlarından çok daha lükstür. Efes ve Artemis (Diana) tapınağı gezilir. O sırada Efes’te British Musuem namına kazılar yapmakta olan John Turtle Wood ile tanışır ve bölgenin arkeolojisi hakkında bilgi alır, Koyu bir Hristiyan olan İngiliz yazarın hayatı hakkında fazla bilgiye sahip değiliz. 1853-1873 arasında sekiz kitabı basılmıştır. Eserlerinden anlaşıldığı kadarıyla iyi eğitim görmüştü. Blackmer 63, Atabey 47